Επίδομα Αλλοδαπής

Απόφαση του ΣτΕ αποφαίνεται: το ΕΥΑ ΔΕΝ είναι αποδοχές.

Η φορολόγηση του ΕΥΑ (με 15%) μέχρι σήμερα γινόταν με βάση την διάταξη του άρθρου 14 § 4 ν. 2238/1994 (όπως προστέθηκε με το άρθρο 10 § 10 ν. 2459/1997) ότι φορολογείται αυτοτελώς με 15% "το καθαρό ποσό των αποδοχών που παίρνουν τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 47 … κατά το τμήμα που απομένει μετά την αφαίρεση από αυτό του καθαρού ποσού τις οποίες αυτοί θα έπαιρναν αν υπηρετούσαν στο εσωτερικό"

Η επιχειρηματολογία ότι το ΕΥΑ ΔΕΝ συνιστά αποδοχές αλλά παροχή προς κάλυψη δαπανών ενισχύεται, πλέον, καταλυτικά, από πρόσφατη (2007) απόφαση του ΣτΕ. Η απόφαση αφορά αγωγή υπαλλήλου ο οποίος, υπηρετώντας με μετάθεση στο εξωτερικό, αποσπάσθηκε για ορισμένο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα. Όταν έληξε η απόσπασή του, η υπηρεσία του παρέλειψε να τον επανατοποθετήσει στην θέση του στην αλλοδαπή. Για την παράλειψη αυτή δικαιώθηκε μετά από αίτηση ακυρώσεως που άσκησε και, στην συνέχεια, άσκησε αγωγή, ζητώντας ως αποζημίωση ό,τι θα είχε αν υπηρετούσε στην αλλοδαπή κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΥΑ. Το Διοικητικό Εφετείο, αρχικά και το ΣτΕ στην συνέχεια του αρνήθηκαν το ποσό αυτό, με το ακόλουθο σκεπτικό:

«...Επί της εφέσεως αυτής το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, με την προσβαλλόμενη απόφασή του, δέχθηκε ότι, στην αποζημίωση που δικαιούται η αναιρεσείουσα λόγω της παράνομης πράγματι παραλείψεως της Διοίκησης να εκδόσει απόφαση επαναφοράς της στην οργανική της θέση, μετά τη λήξη της διετούς αποσπάσεώς της στην ημεδαπή, περιλαμβάνεται κάθε ζημία που αυτή υπέστη από την στέρηση των αποδοχών της, ως υπαλλήλου των υπηρεσιών εξωτερικού, όχι όμως και τα επίδικα επιδόματα υπηρεσίας στην αλλοδαπή και κατοικίας. Και τούτο διότι τα εν λόγω επιδόματα «δεν αποτελούν μέρος των αποδοχών του υπαλλήλου, που υπηρετεί στην αλλοδαπή, αλλά πρόσθετες παροχές σε συνάλλαγμα, διαφοροποιούμενες ανάλογα με τον τόπο υπηρεσίας του υπαλλήλου, τις συνθήκες που επικρατούν σ` αυτόν, του κόστους ζωής, των συνθηκών στέγασης, τις σχέσεις του Ελληνικού νομίσματος προς αυτό του τόπου υπηρεσίας του, οι οποίες παροχές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την παρουσία του υπαλλήλου στην αλλοδαπή και την εκεί εκτέλεση υπηρεσίας και έτσι η στέρηση αυτών δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ζημία, με την έννοια του διαφυγόντος κέρδους (άρθρ. 298 Α.Κ.), του υπαλλήλου εκείνου, ο οποίος για οποιοδήποτε λόγο έστω λόγω παρανομίας των οργάνων του Δημοσίου παρέμεινε στην ημεδαπή και δεν προσέφερε τις υπηρεσίες του στην οργανική του θέση στην αλλοδαπή. Τον παραπάνω χαρακτήρα των εν λόγω παροχών ως εκτός των αποδοχών του υπαλλήλου αυτού κειμένων, δεν αίρει το ότι παρέχονται ανεξάρτητα από το αν έγιναν και σε ποια έκταση οι σχετικές δαπάνες και χωρίς απόδοση λογαριασμού, γιατί είναι δεδομένο εκ των πραγμάτων ότι τέτοιες δαπάνες είναι αναμενόμενες, γι` αυτό και προσαρμόζονται ανάλογα με τη χώρα, στην οποία υπηρετεί ο υπάλληλος, και απαλλάσσεται ο υπάλληλος από την αναζήτηση σχετικών αποδεικτικών στοιχείων για απόδοση λογαριασμού, πράγμα που θα ήταν περιττό και μειωτικό για τη θέση του υπηρετούντος στην αλλοδαπή κρατικού οργάνου (ΑΠ 1458/1988). Με την παραδοχή αυτή το δικάσαν εφετείο απέρριψε την έφεση της αναιρεσείουσας, επικυρώνοντας έτσι την απορριπτική επί της αγωγής της πρωτόδικη απόφαση, η οποία φέρει την αυτή αιτιολογία. Η κρίση αυτή του Διοικητικού Εφετείου αιτιολογείται νόμιμα, διότι η αποκατάσταση της ζημίας, την οποία υπέστη εν προκειμένω η αναιρεσείουσα συνεπεία της παράνομης απομακρύνσεώς της από την υπηρεσία της στην αλλοδαπή δεν περιλαμβάνει, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, τα επίδικα επιδόματα, τα οποία, ως εκ του σκοπού για τον οποίο θεσπίσθηκαν, δεν αποτελούν μέρος των αποδοχών του υπαλλήλου που υπηρετεί στην αλλοδαπή αλλά είναι πρόσθετη παροχή άρρηκτα συνδεδεμένη με την υπηρεσία που ο υπάλληλος προσφέρει ευρισκόμενος στην αλλοδαπή. Συνεπώς, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα».

Είναι προφανές ότι το σκεπτικό αυτό ενισχύει αφάνταστα την διεκδίκηση της επιστροφής του φόρου που καταβλήθηκε για τα επιδόματα αυτά, αφού η φορολόγηση γίνεται με βάση νόμο που φορολογεί τις αποδοχές ενώ, στην παραπάνω απόφαση ρητώς το ΣτΕ αποφαίνεται ότι το ΕΥΑ δεν είναι αποδοχές.